गर्भनिरोधक गोळ्या संरक्षणाशिवाय लैंगिक संबंधानंतर अवांछित गर्भधारणा टाळण्याचा सर्वोत्तम मार्ग आहे. पण ते कसे आणि किती खावे याची माहिती असणे अत्यंत आवश्यक आहे, अन्यथा त्यांना नुकसान सहन करावे लागेल.
डॉ. चिराग भंडारी
इन्स्टिट्यूट ऑफ सेक्शुअल हेल्थ (IASH) चे संस्थापक
गर्भनिरोधक गोळ्या एका महिन्यात किती वेळा घेता येतील हे गोळीच्या प्रकारावर अवलंबून असते. या गोळ्या दोन प्रकारच्या असतात. कॉम्बिनेशन आणि प्रोजेस्टिन. कॉम्बिनेशन गोळ्यांमध्ये इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टिनचे सिंथेटिक कॉम्बिनेशन असते, तर प्रोजेस्टिन-केवळ गोळ्यांमध्ये फक्त प्रोजेस्टिन असते. अशा परिस्थितीत ते खाताना विविध खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.
बाळ झाल्यानंतर माझे पती सेक्ससाठी नकार का देत आहेत? काय कारण असू शकतं?
कॉम्बिनेशन गोळ्या
बहुतेक संयोजन गोळ्या 21 दिवसांसाठी घेतल्या जातात, त्यानंतर 7 दिवसांचा ब्रेक किंवा प्लेसबो गोळ्या एका आठवड्यासाठी घेतल्या जातात. हे मासिक चक्र तयार करते. तथापि, काही कॉम्बिनेशन गोळ्या सतत गर्भधारणा संरक्षण प्रदान करून ब्रेक न घेता सतत घेतल्या जाण्यासाठी डिझाइन केल्या आहेत.
प्रोजेस्टिन फक्त गोळ्या
प्रोजेस्टिन-केवळ गोळ्या, सामान्यत: मिनी-गोळ्या म्हणून ओळखल्या जातात, दररोज ब्रेकशिवाय घेतल्या जातात. संयोजन गोळ्यांच्या विपरीत, त्यांना विशिष्ट मासिक पाळीची आवश्यकता नसते.
डॉक्टरांच्या सल्ल्याविना गर्भपाताच्या गोळ्या खाल्यास काय होऊ शकतं?
गर्भनिरोधक गोळ्यांचे तोटे
खूप जास्त गर्भनिरोधक गोळ्या घेतल्याने मळमळ, स्तन कोमलता किंवा सूज, स्पॉटिंग किंवा मासिक पाळी दरम्यान अनियमित रक्तस्त्राव, डोकेदुखी, मूड बदलणे किंवा नैराश्य येऊ शकते. याशिवाय धूम्रपान करणाऱ्या महिलांमध्ये रक्त गोठण्याचा धोकाही असतो. तथापि, हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की गोळ्यांचा हा प्रभाव प्रत्येकासाठी होत नाही.
तज्ञाचा सल्ला घ्या: गर्भनिरोधक गोळ्या घेण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे फार महत्वाचे आहे. तुमचा वैद्यकीय इतिहास लक्षात घेऊन ते कसे घ्यायचे याचे मार्गदर्शन तो करू शकतो.